Uwaga! Poniższy schemat jest słuszny jako zarys, nie wolno jednak próbować jednoznacznie określać samodzielnie swojego "szczebla" duchowego. Wielu mistrzów duchowych (m.in. Bonawentura) zauważa, że w praktyce poszczególne "drogi" zazębiają się i przenikają. Stosowniej byłoby więc poniższy schemat przedstawić jako sieć wzajemnych zależności między poszczególnymi czynnikami i szczeblami rozwoju - taki schemat byłby jednak zbyt skomplikowany i nieczytelny.
Część drogi
|
Zasadnicze stopnie świętości | Wejście na dany stopień | Stan Przejściowych Wahań, upadków i zwycięstw | Utrwalenie się na danym stopniu |
poszczególne stopnie - szczeble w drabinie świętości, czyli chrześcijańskiej doskonałości | ||||
Oczyszczająca = Etap początkujących |
I. Dobra wola pobudzona łaską |
1. Pierwsze próby zaparcia się siebie Unikanie grzechów |
2. Praca nad ujarzmieniem zmysłów, głównych wad i złych skłonności oraz Stanowcze postanowienie unikania grzechów ciężkich |
3. Wolność od popełniania grzechów ciężkich czyli Zwycięstwo w ogniowej próbie pokus |
II. Stan łaski uświęcającej |
4. Wejście na wąską drogę postępowania według przykazań Bożych oraz Stanowcze unikanie grzechów lekkich |
5. Stanowcze postępowanie unikania dobrowolnych grzechów lekkich czyli Stopniowe ujarzmienie głównej złej skłonności, pełnienie dobrych uczynków z motywu miłości Boga |
6. Wolność od świadomych i dobrowolnych grzechów lekkich, czyli Opanowanie zmysłów i głównej złej skłonności oraz uzyskanie wewnętrznej równowagi duchowej |
|
Oświecająca = Etap postępujących |
III. Gorliwość |
7. Unikanie nieczystych pobudek oraz Przewinień, czyli niezupełnie dobrowolnych grzechów lekkich |
8. Gorliwa praca nad zdobyciem poszczególnych cnót i nad ostatecznym wykorzenieniem przewinień oraz gorliwe pełnienie dobrych uczynków i praktykowanie rad ewangelicznych |
9. Wolność od nieczystych pobudek oraz przewinień, pełnienie wszystkiego ze względu na chwałę Bożą |
IV. Doskonałość | 10. Praca nad wykorzenieniem bezpośrednio niezależnych (ale pośrednio zależnych) niedoskonałości, czyli mimowolnych uczuć zazdrości, grzechów materialnych, silnych pożądliwości, roztargnień na modlitwie |
11. Utrwalenie niektórych cnót, zwłaszcza cnót moralnych oraz uwrażliwienie sumienia na wszelkie grzechy przewinienia i nieuporządkowane poruszenia uczuć i woli |
12. Doskonała zgodność z wolą Bożą, a także zupełna czystość sumienia |
|
Jednocząca = Etap doskonałych |
V. Świętość |
13. Rozbudzenie w duszy świętych pragnień, to znaczy osobistych cierpień i uniżanie się dla miłości Boga oraz bliźniego |
14. Oddanie się Bogu w całopalnej ofierze miłości, a zatem zdecydowana gotowość na wszystko z motywu miłości Boga i zdobycie pełni cnót moralnych i teologalnych oraz szczere pragnienie wyniszczenia się dla chwały Bożej |
15. Życie Chrystusa w duszy, czyli zupełna dojrzałość wewnętrzna i uległość wobec Ducha Świętego, opróżnienie władz poznawczych, pożądawczych - zapełnienie ich Bogiem |
VI. Zjednoczenie mistyczne | 16. Pierwsze stopnie kontemplacji niedoskonałej w postaci skupienia nadprzyrodzonego | 17. Drugi stopień kontemplacji niedoskonałej w postaci modlitwy odpocznienia | 18. Trzeci stopień kontemplacji niedoskonałej w postaci upojenia duchowego | |
19. Pierwszy stopień kontemplacji doskonałej, czyli zjednoczenie proste |
20. Drugi stopień kontemplacji doskonałej czyli zjednoczenie ekstatyczne, znane także jako zaręczyny duchowe |
21. Trzeci stopień kontemplacji doskonałej, czyli zjednoczenie doskonałe, znane także jako małżeństwo mistyczne |